GSM achter het stuur. Boete of dagvaarding?

Marijke Everaert, Advocate

December, 2024

Het gebruik van een GSM of ander mobiel apparaat achter het stuur is niet alleen gevaarlijk, maar sinds 3 maart 2022 ook strenger gereguleerd en bestraft. Deze aanpassingen in de wetgeving waren essentieel om de verkeersveiligheid te verbeteren, want onderzoek toont aan dat GSM-gebruik achter het stuur de kans op een ongeval tot zes keer verhoogt. Hieronder leest u alles over de vernieuwde regels, de sancties én de relevante wetsartikelen.

Artikel 8.4 van de Wegcode stelt uitdrukkelijk:

“Behalve wanneer zijn voertuig stilstaat of geparkeerd is, mag de bestuurder geen mobiel elektronisch apparaat met een scherm gebruiken, vasthouden noch bedienen, tenzij het in een daartoe bestemde houder aan het voertuig bevestigd is.”

Dit betekent dat het verboden is om:

• Te bellen, berichten te versturen, of het internet te browsen terwijl uw GSM op uw schoot, passagiersstoel of dashboard ligt.
• Uw telefoon als navigatie- of muziekspeler te gebruiken, tenzij deze correct in een houder is bevestigd.

Zelfs bij kort stilstaan, zoals in een file of voor een rood licht, blijft het gebruik van uw GSM verboden. Deze strengere regels hebben als doel om afleiding tijdens het rijden tot een minimum te beperken, aangezien zelfs een korte onoplettendheid ernstige gevolgen kan hebben.

Forse boetes voor overtredingen

De boete voor het gebruik van een GSM achter het stuur is aanzienlijk verhoogd. Waar overtreders vroeger een boete van €116 riskeerden, bedraagt deze nu €174. Indien het Openbaar Ministerie u vervolgt, kan de politierechter een geldboete opleggen tot €2.000, gecombineerd met een rijverbod van 8 dagen tot 5 jaar.

Het gebruik van een mobiel apparaat tijdens het rijden is opgewaardeerd van een overtreding van de tweede graad naar een derdegraadsinbreuk. Dit benadrukt de ernst van het gedrag, aangezien afleiding achter het stuur niet alleen de bestuurder, maar ook andere weggebruikers in gevaar brengt.

Smartwatches en aanvullende regelgeving

Hoewel smartwatches niet expliciet onder artikel 8.4 vallen, kan hun gebruik wel bestraft worden onder artikel 8.3 van de Wegcode:

“Elke bestuurder moet in staat zijn te sturen, en de vereiste lichaamsgeschiktheid en de nodige kennis en rijvaardigheid bezitten. Hij moet steeds in staat zijn alle nodige rijbewegingen uit te voeren en voortdurend zijn voertuig of zijn dieren goed in de hand hebben.”

Dit betekent dat ook het gebruik van een smartwatch, dat de aandacht van het verkeer kan afleiden, als een overtreding kan worden beschouwd.

Afleiding: Een groot risico voor de verkeersveiligheid

Afleiding speelt een sleutelrol in verkeersongelukken. Volgens het VIAS Institute is 10 tot 12% van de verkeersongevallen het gevolg van afleiding. Dit percentage is waarschijnlijk nog hoger, omdat niet elke vorm van afleiding kan worden gedetecteerd door de politie.

Enkele opvallende cijfers:

• 26% van de Belgen geeft toe een bericht of e-mail te hebben gelezen of verstuurd tijdens het rijden.
• 6% van de bestuurders zegt video's te hebben bekeken achter het stuur.
• Volgens de Europese barometer van 2021 meldt bijna 1 op de 10 Belgen een (bijna-) ongeval te hebben gehad door GSM-gebruik tijdens het rijden.

Waarom deze strenge wetgeving?

Het gebruik van een GSM achter het stuur verhoogt het risico op een ongeval aanzienlijk. Onderzoek toont aan dat bestuurders die afgeleid zijn:

• 6 keer meer kans hebben op een ongeval.
• Slechts een fractie van een seconde nodig hebben om een noodlottige fout te maken.

Deze wetgeving is bedoeld om de verkeersveiligheid te verbeteren door bestuurders aan te moedigen hun GSM weg te leggen en zich volledig op de weg te concentreren.

Hoe kunt u boetes en ongevallen vermijden?

Volg deze praktische tips om veilig en boetevrij te rijden:

1. Gebruik een houder om uw mobiele apparaten te bevestigen.
2. Zet meldingen uit voordat u vertrekt.
3. Stop op een veilige plek als u uw apparaat moet gebruiken.
4. Overweeg apps die uw telefoon automatisch in "automodus" zetten.

GSM-gebruik achter het stuur is geen onschuldige handeling. Het is een directe bedreiging voor de verkeersveiligheid en kan zware juridische en financiële gevolgen hebben. Laat u niet afleiden en respecteer de regels. 

Heeft u een proces-verbaal ontvangen of werd u gedagvaard? Wij helpen u verder met advies en bijstand.